KỸ THUẬT TRỒNG NHO TẠI MIỀN BẮC GIỐNG NHO HẠ ĐEN, GIỐNG NHO MẪU ĐƠN, GIỐNG NHO NGÓN TAY

HÔM NAY CHIMI FARM  CHIA SẺ BÀI HƯỚNG DẪN KỸ THUẬT TRỒNG NHO TẠI MIỀN BẮC GIỐNG NHO HẠ ĐEN, GIỐNG NHO MẪU ĐƠN, GIỐNG NHO NGÓN TAY MỜI THAM KHẢO

1. Thời vụ trồng nho tại miền Bắc

Nho có thể trồng quanh năm nhưng thông thường nên trồng vào các tháng 2-3; tháng 10-11 hàng năm. Trước khi trồng nên làm đất thật kĩ càng và cày bừa để tạo tầng mặt sâu và tạo điều kiện tưới tiêu thuận lợi.

2. Làm đất trước khi trồng nho

Nho là cây thân leo rễ chùm nên cần có diện tích lớn để trồng. Hố trồng cần có kích thước tối thiểu là 40x40x40cm cho mỗi gốc nho. Mỗi hố bón từ 8-10 kg phân hữu cơ hoai mục và 0,5-1 kg vôi bột để khử trùng nguồn đất. Công việc chuẩn bị đất cần thực hiện xong trước khi trồng cây từ 15-20 ngày.

 

                       

3. Chọn giống nho và trồng cây xuống đất

• Có 3 giống chính có thể trồng tại Mộc Châu là giống nho hạ đen, giống nho mẫu đơn, giống nho ngón tay đen

– Khoảng cách trồng: Hàng cách hàng 2,5m; cây cách cây 1m (mật độ 4000 cây/ha).

– Đào 1 lỗ chính giữa hố bằng với bầu, cho giống nho xuống sau đó lấp đất lại.

 

4. Chăm sóc cây nho con

– Làm cỏ, xới xáo

Đất xung quanh gốc cây phải được xới xáo liên tục làm cho đất được thông thoáng tạo điều kiện cho bộ rễ phát triển, nên kết hợp với bón phân. Cứ 15 ngày xới xáo một lần.

– Tưới, tiêu nước

Cây nho trong thời kỳ còn nhỏ tuyệt đối không được để thiếu ẩm, sau khi trồng cần tưới nước giữ ẩm ngay. Thông thường 5-7 ngày tưới một lần. Khi mưa tìm mọi cách để rút nước.

– Cắm cọc

Khi cây nho cao 20-25cm cần cắm cọc cần cắm cọc và buộc bằng dây nilon giữ cây nho khỏi bị gãy đồng thời tỉa bỏ chồi phụ ở nách lá, tua cuốn để tập trung dinh dưỡng cho cây mau lớn.

 

 

 

–  Làm giàn

Làm giàn theo hình chữ T, các cột giàn được làm bằng bê tông, hoặc sắt, đầu cột có 2 thanh ngang để căng dây cho nho leo. Các tầng dây thép được buộc vào cột và các thanh ngang, mỗi thanh ngang được căng 3 dây cách đều nhau. Khoảng cách các dây ở tầng 1 là 20cm, khoảng cách các dây ở tầng 2 là 35cm và khoảng cách các dây ở tầng 3 là 60cm. Giàn chữ T có ưu điểm thấp dễ dàng trong thực hiện các thao tác chăm sóc và thu hoạch, luống nho thông thoáng cho cây hấp thụ ánh sáng đầy đủ, hạn chế sâu bệnh. 

 

–  Bón phân cho nho ở thời kỳ kiến thiết cơ bản

Thời gian nho kiến thiết cơ bản kéo dài khoảng 7-8 tháng. Ở giai đoạn này khoảng 1 tháng bón 1 lần hoặc 2 tháng bón một lần. Sử dụng phân hữu cơ sinh học chuyên nho có thành phần NPK là 5-3-4 hoặc các loại phân hữu cơ sinh học khác có chất lượng tương đương khoảng 4000 kg/ha.                      

 

 

Bảng 01: Lượng phân bón cho nho ở thời kỳ kiến thiết cơ bản

                                                                               Đơn vị: Kg/ha

Thời gian bón   Loại phân	Tháng thứ 1	Tháng thứ 2	Tháng thứ 3	Tháng thứ 4	Tháng thứ 5	Tháng thứ 6	Tháng thứ 7
HCSH	400 kg	400 kg	500 kg	500 kg	700 kg	700 kg	800 kg

– Phương pháp bón

Mỗi tháng bón 1 lần. Bón cách gốc khoảng 10-20cm tùy theo độ tuổi của cây:

+ Cây mới trồng thì bón cách gốc 10 cm.

+ Cây 6-7 tháng tuổi nên bón cách gốc 20cm.

+ Khi bón phân cần xới nhẹ, rải phân, lấp đât kín phân. Nếu trời nắng phải tưới nước luôn để phân tan và ngấm vào vùng đất nơi có rễ cây.

– Tạo cành cấp 1, cấp 2

Từ cây giống sau khi trồng trong quá trình chăm sóc, thường xuyên tỉa bỏ các nhánh bên khi ngọn thân chính bắt lên giàn (90cm) tiến hành bấm ngọn. Từ thân chính bật ra các cành cấp1, lựa chọn 2 cành cấp 1 to khỏe uốn về hai hướng đối nhau, vuông góc với thân chính. Khi các cành cấp 1, ra được 5-6 lá tiến hành bấm ngọn để phát sinh các cành cấp 2. Tỉa bỏ các chồi bên trên cành cấp 2, tương tự chỉ giữ lại 2 cành khỏe mạnh và tiến hành cắt tỉa tự các cấp cành tiếp theo tạo tán cây nho theo hình chóp mở theo cấp số nhân.

 

5. Chăm sóc nho ở thời kỳ kinh doanh

– Làm cỏ, xới phá váng

Thường làm cỏ xới xáo để giúp đất được thông thoáng. Một năm nên xới 1 lần để tạo bộ rễ mới. Thường tiến hành sau thu hoạch.

– Cắt và rửa cành

Tiến hành cắt cành khi cây nho đang ở trong tình trạng khỏe, cắt xong phun thuốc rửa cành để hạn chế mầm bệnh cho vụ sau và thu gom cành lá đem phân hủy.

– Thời vụ cắt cành

Nước ta, điều kiện kiện khí hậu nhiệt đới, cây nho sinh trưởng quanh năm, có thể cắt cành vào bất kỳ lúc nào trong năm, nhưng chú ý tránh một số thời điểm bất lợi. Không nên để cho nho nở hoa và chín quả vào đúng lúc nhiệt độ quá cao và mùa mưa lớn.

– Kỹ thuật cắt cành

+ Vị trí cắt chừa lại 6-12 mắt, tuỳ theo chiều dài, đường kính, sự hóa gỗ của cành và tùy theo mùa vụ. Tối ưu 8-10 mắt.

+ Khi mật độ cành thấp thì nên cắt cành 5 tháng tuổi.

+ Khi mật độ cành vượt quá 8 cành/m², thì phải cắt cành 10 tháng tuổi vào vụ đông để hạn chế mật độ cành trên giàn.

– Buộc cành, tỉa mầm nách

Ngay sau khi cắt cành phải buộc và phân chia lại số cành cho rải đều trên giàn, tiến hành loại bỏ thường xuyên những cành yếu. Duy trì mật độ cành 10 cành/m². Khi cành bật mầm mới và bông nên tiến hành buộc cành lần 2 chấm dứt trước khi hoa nở, đồng thời nên loại bỏ mầm nách và tua cuốn để tập trung dinh dưỡng nuôi bông và quả.

– Tỉa quả

+ Cần tỉa quả sớm để tập trung dinh dưỡng nuôi quả, giúp cho quả to và tạo điều kiện cho chùm nho được thông thoáng, hạn chế sâu bệnh.

+ Nên tỉa quả sớm khi quả kích cỡ bằng hạt ngô (đường kính khoảng 7 mm) và tỉa lập lại sau đó 15 ngày. Nên tỉa quả đều 4 phía chùm quả.

– Bao quả: Bao chùm quả sau khi quả đậu từ 30-40 ngày.Dùng bao chuyên dùng bao toàn bộ chùm quả.

– Tưới nước

+ Khi trời nắng: Từ 5-7 ngày tưới một lần. Nếu có điều kiện nên tưới nước kết hợp với tủ gốc bằng rơm rạ để tăng cường giữ ẩm cho cây.

+ Khi trời mưa: Tìm cách thoát nước càng nhanh càng tốt.

– Bón phân

Bảng 02. Lượng phân bón khuyến cáo cho nho kinh doanh như sau

Loại phân bón	Số lượng (kg/ha/vụ)	Lượng phân bón vào các thời kỳ (%)
		Sau khi thu hoạch xong vụ trước	Trước cắt cành từ 10-12 ngày	10-15 ngày sau khi đậu quả xong
Phân hữu cơ sinh học	4000	1300	1200	1500
Vôi	1000	1000	0	0

 

+  Bón phân nên kết hợp với làm cỏ bằng cách xới sâu vào đất 20-25cm cách gốc 50 cm dọc theo hàng nho để cắt đứt những rễ nhỏ và bón phân theo một dải rộng 20 cm dưới độ sâu 5-20cm, phân được trộn đều và lấp kín.

6. Sâu hệnh hại chính trên cây nho và biện pháp phòng trừ trong sản xuất nho an toàn:

6.1. Yêu cầu kỹ thuật  sản xuất nho an toàn

– Bảo đảm an toàn cho người sử dụng.
– Hạn chế tối đa ô nhiễm môi trường, dùng thuốc BVTV có nguồn gốc tự nhiên.

6.2. Biện pháp tổng hợp phòng trừ sâu bệnh hại nho

a. Biện pháp canh tác:

+ Bón phân cân đối

+ Làm giàn nho nên cách ly nhau tạo sự thông thoáng.

+ Vệ sinh đồng ruộng thu dọn tàn dư thực vật, tỉa bỏ quả lá bệnh, chồi nách, chồi yếu đem ra khỏi vườn tiêu hủy. Tuyệt đối không đổ xuống mương nước.

+ Hệ thống thoát nước tốt trong mùa mưa.

+ Khi đang có dịch bệnh xảy ra nên tìm cách hạn chế sự lây lan từ ruộng này sang ruộng khác.
+ Trên một vùng nên tổ chức cùng cắt nho một lúc sẽ rất thuận lợi cho công tác chăm sóc và hạn chế sâu bệnh lây lan 

+ Duy trì mật độ cành hợp lý: 6-8 cành/m².

+ Thường xuyên loại bỏ cành, chồi nách yếu.

+ Không nên trồng xen một số cây như xoài, ớt, hành, tỏi dưới giàn nho hoặc gần giàn nho .

 b. Sử dụng thuốc sinh học:

+ Ưu tiên sử dụng các loại thuốc sinh học.

6.3. Các loại bệnh hại chính trên nho

a.  Bệnh Mốc Sương (Downy mildew)

– Do nấm Plasmopara viticola.

 Phòng trị:

+ Áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM).

+ Ngắt bỏ lá bệnh đem đi tiêu hủy.

+ Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học.

b. Bệnh Phấn trắng (Powdery mildew)

– Do nấm Uncinula necator

Phòng trị:+ Áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM). + Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học.

c. Bệnh nấm cuống 

– Do nấm Diplodia sp. Thường xuất hiện khi có mưa, độ ẩm cao.

Phòng trị:

+ Áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM).

+ Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học.

d. Bệnh rỉ sắt

– Do nấm Kuehneola vitis . Thường xuất hiện trên lá già, khi có độ ẩm cao.

Phòng trị:

+ Áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM).

+ Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học.

e.  Bệnh thán thư (Anthracnose)

– Do nấm Elsinoe ampelina. Thường xuất hiện vào mùa mưa và khi trời có sương ban đêm. Phòng trị:

+ Áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM).

+ Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học.

6.4. Các loại sâu hại chính trên nho

a.  Sâu xanh da láng (Spodoptera exigua)

– Thường xuất hiện khi lá nho còn non, vào lúc trời khô hanh, độ ẩm thấp.

Phòng trị:

+ Áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM)

+  Dùng tay bắt và giết sâu, giết ổ trứng, cắt bỏ các lá có sâu mới nở.

+ Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học.

b.  Bọ trĩ (Thrips spp)

– Xuất hiện khi trời khô hanh, nắng nóng kéo dài.

  Phòng trị:

+ Áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM)

+ Không nên để vườn nho khô, tưới nước để hạn chế bọ trĩ.

+ Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học.

c.  Nhện vàng (Phyllocoptes vitis Nal)

– Xuất hiện sau khi cành ra lá non,  trên lá già hoặc khi thu hoạch trái xong. 

 Phòng trị:

+ Áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM).

+ Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học.

d. Nhện đỏ (Eotetranychus carpini)

– Xuất hiện trên lá già hoặc khi thu hoạch quả xong.

Phòng trị:

+ Áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM).

+ Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học.

e. Rệp sáp (Ferrisiana virgata)

– Thường bám trên cành hoặc trên lá già. 

 Phòng trị:

+ Áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM).

+ Vườn nho thường bị rệp sáp: cần phải rửa cành kỹ sau khi cắt cành.

+ Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học.

 

 6.5. Thu hoạch

a. Thời điểm thu hoạch

+ Thu hoạch: Vào sáng sớm hoặc chiều mát.

+ Đúng thời gian sinh trưởng của giống từ 100-120 ngày, tuỳ theo mùa.

+ Đúng màu sắc của giống: Màu đen.

+ Ăn có vị ngọt, mùi thơm.

b. Phân loại chùm quả

+ Sau khi thu hoạch tỉa bỏ quả nhỏ, bị bệnh, quả nứt.

 + Phân loại dựa vào kích cở chùm, màu sắc quả, độ sạch bệnh theo yêu cầu khách hàng (chặt chùm, hay thưa chùm).

c. Đóng gói bảo quản

+  Xử lý chùm quả bằng cách mgâm trong dung dịch Anolyte từ 5-10 phút nhằm tẩy rửa vết bẩn và sâu bệnh bám trên vỏ quả, làm khô trước khi bỏ vào thùng.

+ Vận chuyển xa, nho chất lượng cao nên đóng trong thùng xốp, carton có đục lổ 2 bên cạnh thùng (trọng lượng chứa 10 kg). Tốt nhất là vận chuyển bằng xe lạnh để làm mát có nhiệt độ từ 3-5⁰C.

+ Vận chuyển gần có thể cho vào thùng carton (20-30 kg).